Ενσωματώστε αυτές τις στρατηγικές στην καθημερινότητα σας για να ενισχύσετε τη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών!
1.Αφήστε τα να ηγηθούν
Παρατηρήστε ποιο παιχνίδι έχει τραβήξει το ενδιαφέρον του παιδιού και ακολουθείστε αυτό που κάνει. Εάν βάλει το αρκουδάκι για ύπνο, βάλτε και το δικό σας αρκουδάκι για ύπνο! Συζητήστε για το θέμα που ενδιαφέρει το παιδί και αφήστε το να χρησιμοποιήσει δικές του λέξεις χωρίς να κάνετε καθοδηγητικές ερωτήσεις.
2. Φροντίστε να βρίσκεστε στο ίδιο ύψος με το παιδί
Καθίστε στο πάτωμα δίπλα του όταν παίζετε ή συζητάτε ώστε το παιδί να μπορεί να βλέπει τις εκφράσεις του προσώπου σας και τις αντιδράσεις σας. Το παιδί καταλαβαίνει όταν κάποιος του δίνει προσοχή σε αυτά που λέει και αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να το επιβεβαιώνει!
3. Δημιουργείστε ευκαιρίες επικοινωνίας
Εάν με ακολουθείτε στα social media σίγουρα θα το έχετε ξαναδιαβάσει σε κάποιο από τα posts μου! Δημιουργείστε καταστάσεις όπου το παιδί θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει λέξεις και χειρονομίες για να σας επικοινωνήσει αυτό που θέλει.
-Δώστε τα μπισκότα κλειστά και περιμένετε να σας ζητήσει βοήθεια. Τότε μπορείτε να πείτε “Μαμά άνοιξε” ή “Μαμά βοήθεια”.
-Τοποθετήστε ένα επιθυμητό παιχνίδι/αντικείμενο σε ψηλό σημείο και περιμένετε να σας το δείξει. Τότε πείτε “Κούκλα”, “Νερό” ή “Θέλω το αρκουδάκι”.
4. Διαβάστε βιβλία (τα ίδια ξανά και ξανά!)
Διαβάστε βιβλία ανάλογα με την ηλικία και τα ενδιαφέροντα του παιδιού. Μιλήστε και δείξτε τις εικόνες, χρησιμοποιήστε επαναλαμβανόμενες φράσεις, κάντε αστείες φωνές και ήχους! Διαβάστε τα ίδια βιβλία ξανά και ξανά αφού στα παιδιά αρέσει να ξέρουν τι θα συμβεί μετά και η επανάληψη είναι ένας τρόπος ανάπτυξης λόγου και ομιλίας!
5. Ενισχύστε την αυτονομία τους
Δώστε ευκαιρίες στα παιδιά να σας βοηθήσουν με τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού όπως να βάλουν τα ρούχα στο πλυντήριο, να βάλουν τα κουτάλια στο τραπέζι πριν το φαγητό, να μαζέψουν κάποια από τα παιχνίδι τους ή να φέρουν κάποιο αντικείμενο από ένα άλλο δωμάτιο. Μπορείτε πρώτα να το δείξετε ή να το κάνετε παράλληλα! Τα παιδιά μαθαίνουν να υπεύθυνα και αυτόνομα καθώς επίσης αυξάνουμε την αυτοπεποίθηση τους! Δώστε οδηγίες όπως “Δώσε την κάλτσα”, “Βάλε το κουτάλι”, “Έλα να μαζέψουμε το αυτοκινητάκι”.
6. Τραγουδήστε και χορέψτε!
Το τραγούδι και ο χορός είναι μια πολύ χρήσιμη στρατηγική για να την ανάπτυξη λόγου καθώς τα παιδιά τα λατρεύουν και περνάνε καλά! Με τα τραγούδια πετυχαίνουμε επανάληψη λέξεων που ήδη ξέρουμε αλλά και έκθεση σε καινούργιες λέξεις! Δοκιμάστε τα εξής: όταν χορεύετε πείτε “ΣΤΟΠ!” και σταματήστε, πείτε “Κάτω!” Και καθίστε κάτω, “Πάνω”, “Γύρνα”. Προτρέψτε το παιδί να σας αντιγράψει ή πάρτε το από το χέρι και κάντε τα μαζί!
7. Προσφέρετε επιλογές
Δώστε επιλογές των δυο και κρατείστε τα μπροστά από το παιδί. Πείτε “Θέλεις νερό ή χυμό” και προτρέψτε το να δείξει ή να πει τη λέξη (ακόμα και με το δικό του τρόπο). Όταν σας δείξει ή πει αυτό που θέλει επαναλάβετε “Θέλω…” Με την παραπάνω στρατηγική δείχνετε στο παιδί πως να ζητήσει κάτι που θέλει καθώς επίσης του δίνετε τον έλεγχο (πχ όταν δεν θέλει να βάλει παπούτσια δείξτε του 2 ζευγάρια παπούτσια και ρωτήστε το ποιο θέλει να βάλει).
8. Περιγράψτε αυτά που κάνετε εσείς και το παιδί!
Περιγράφοντας κάποιες καθημερινές δραστηριότητες που κάνετε εσείς προσφέρετε πολλές ευκαιρίες για εκμάθηση νέων λέξεων καθώς επίσης κάνετε modelling για το πότε και πως να χρησιμοποιούνται οι λέξεις. Μπορεί να φαίνεται λίγο αστείο στην αρχή καθώς μοιάζει σαν να μιλάτε μόνοι σας αλλά θα το συνηθίσετε! Μπορείτε για παράδειγμα να πείτε “Ξεφλουδίζω το μήλο και το κόβω κομματάκια. Τώρα θα βάλω τα κομματάκια στο πιάτο και θα πάρω το πιρούνι για να φάω”.
Μπορείτε επίσης να περιγράψετε αυτά που κάνει το παιδί! Χρησιμοποιήστε αυτήν την στρατηγική όταν παίζετε. Μπορείτε να πείτε “Πήρε το κόκκινο τουβλάκι και το έβαλες πάνω στο πράσινο, τέλεια!”, ή “Χρησιμοποίησες την πετσέτα για κουβέρτα και σκέπασες την κούκλα, τι γλυκό!”.
9. Συμβολικό παιχνίδι
Έρευνες έχουν δείξει ότι το συμβολικό παιχνίδι είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη γλωσσική ανάπτυξη ενός παιδιού και όσο καλύτερο το συμβολικό παιχνίδι τόσο καλύτερη είναι η πρόβλεψη της γλωσσικής ανάπτυξης! Το συμβολικό παιχνίδι συμβαίνει όταν το παιδί χρησιμοποιεί αντικείμενα για αναπαραστήσει κάποια άλλα που δεν υπάρχουν εκείνη τη στιγμή (πχ ένα τουβλάκι για τηλέφωνο) ή όταν δημιουργεί καταστάσεις που δεν υπάρχουν (πχ πάει να ψωνίσει στο σούπερ μάρκετ, κάνει τον αστυνομικό, πειρατή κτλ). Φορέστε κουστούμια, αστεία καπέλα και ρούχα και δημιουργείστε σενάρια!
10. Μιλήστε για τα συναισθήματα σας
Εξηγήστε με λέξεις πως ακριβώς νιώθετε εσείς ή το παιδί τη στιγμή που συμβαίνει κάτι. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε “Καταλαβαίνω ότι θύμωσες που δεν μπορείς να φτιάξεις το παζλ. Μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από τη μαμά ή το μπαμπά”, ή “Βλέπω πως δεν σου αρέσει να κάνουμε μπάνιο γιατί κλαις. Ποιο παιχνίδι θέλεις να πάρουμε μαζί μας να κάνουμε μπάνιο;”. Δώστε εφόδια στα παιδιά από νωρίς να καταλαβαίνουν αυτά που νιώθουν αλλά και να μάθουν να εκφράζουν τα συναισθήματα τους! *Πείτε τους “Σ’αγαπώ” όσο πιο συχνά μπορείτε!*
Ιωάννα Πιερράτου, MSc Λογοθεραπεύτρια
Ακολουθείστε με στα Social Media